De Ware Tijd - 05.05.2012
Alle kinderen hebben recht op de beste leerkrachten. Daarom zijn pedagogische instituten begonnen aan een vernieuwing van de opleiding tot leerkracht basisonderwijs. ‘De Nieuwe Leerkracht’ maakt niet enkel de opleiding tot leerkracht basisonderwijs beter, maar ook weer aantrekkelijker. Jongeren kunnen het beroep van leerkracht weer als ideaal nastreven. Het startschot voor invoering van deze vernieuwing wordt op 1 oktober gegeven.
De introductie van de Nieuwe Leerkracht is een heel complexe materie. “Het is een gewaagde stap, want de effecten hiervan raken het totale onderwijs”, zegt Randjiet Jhagroe, directeur van het Surinaams Pedagogisch Instituut (SPI). Nu is het zo dat lbgo’ers binnenkomen en na vier jaar zijn ze leerkracht. Dit gaat veranderen, waardoor alvast dit onderwijstype wordt geraakt. Ook niet-geslaagden voor het HAVO/VWO schreven zich in op de kweekschool. De scholieren doen twee jaar de Algemeen Vormende Fase (AVF) om daarna over te schakelen naar het universitair schakeljaar of het Instituut voor de Opleiding van Leraren (IOL) waar zij het trouwens niet slecht doen. “Maar die weg wordt afgesloten. Eénmaal op de kweekschool, dan word je leekracht”, zegt Jhagroe. Als blijkt dat scholieren na het eerste jaar geen interesse voor dit onderwijstype hebben kunnen zij naar het HAVO. AVF telt nu ongeveer tweehonderd scholieren, maar aan het eind van de rit kiezen misschien vijftig voor de Beroepsvormende Fase (BVF), weet de directeur uit ervaring. De rest heeft de kweekschool als springplank gebruikt. Hij geeft wel toe dat er ook scholieren zijn die in eerste instantie niet voor de klas wilden, maar dat zij na twee jaar op de kweekschool wel ervoor kiezen. Jhagroe benadrukt dat scholieren met een mulodiploma in het eerste jaar terechtkomen terwijl lbgo-ers/afgewezenen Mulo in het voorbereidingsjaar worden geplaatst. Na één jaar gaan zij naar de eerste klas. Naast de AVF wordt ook het systeem Kleuteronderwijs opgeheven, maar het kweekschoolonderwijs blijft vier jaar.
Tijdens de laatst gehouden Avondvierdaagse is volop aandacht gegeven aan de nieuwe leerkracht.-.
Noodzaak
De veranderingen zijn ingrijpend, maar noodzakelijk voor de kwaliteit van het onderwijs. De visie bij deze vernieuwing is gebaseerd op de gedachte van “Ik geloof in jou!” waarbij elk kind voldoende kansen moet krijgen voor ontwikkeling en ontplooiing van eigen talenten voor het latere leven en deelname aan de maatschappij. In de nieuwe opzet wordt in het eerste jaar aandacht besteed aan pedagogische vakken, terwijl studenten twee weken de praktijk in gaan. “Is het niet leuk, dan kunnen zij aan het eind van het jaar alsnog een andere keus maken. Zoals het nu is gaan studenten pas in het derde jaar de praktijk in, maar dan is al twee jaar in hun geïnvesteerd”, zegt Jhagroe. Een probleem waarleerkrachten nu nog tegen aankijken is het verschil in salaris voor leerkrachten kleuteronderwijs en GLO. Kleuteronderwijzers verdienen namelijk minder. “Ook dit verandert in de toekomst en worden de salarissen gelijk getrokken”.
Vakkenpakket
Voor alle vakken zijn er curriculum ontwikkelaars. Vakdocenten en specialisten hebben tot eind juni de tijd om hun werk te doen. Daarna is het de beurt aan de acceptatiecommissie. Pas als het materiaal goed bevonden is door onafhankelijke specialisten vindt vermenigvuldiging hiervan plaats. Na de acceptatie volgen in oktober implementatietrainingen, waarbij alle leerkrachten worden getraind in het werken met het vervaardigd materiaal. Volgens de SPI-directeur zijn sommige veranderingen zelfs heel ingrijpend. Keuzevakken zoals Spaans, wiskunde en natuurkunde gaan eruit. “Deze vakken worden op de basisschool niet eens verzorgd”. De bedoeling is dat deze leerkrachten op een andere manier worden ingezet. Om naast het zittend les volgen de benen los te gooien blijft gymnastiek wel in het vakkenpakket.
Tot nog toe wordt in alle leerjaren maar één lesuur per week aan rekenen besteed. Hier komt verandering in door nog drie uren aan toe te voegen. Dit is nodig, omdat kinderen nog teveel problemen hebben met dit vak. Er zal voorral tijd worden gestopt in de overdracht van leerstof daar les volgen aangenaam moet blijven. Daarom zullen de curriculumontwikkelaars erop toezien dat overbodige leerstof wordt verwijderd. In de nieuwe opzet van pedagogische instituten komen er ook blokcursussen EHBO. Verder is belangrijk dat aankomende leerkrachten op de hoogte zijn van de verschillende culture, dus zal ook hieraan aandacht worden besteed. Omvorming van de structuur van de opleiding en curriculumontwikkeling staan dus centraal bij deze vernieuwing. Omdat AVF vervalt is er meer tijd beschikbaar om aankomende leerkrachten de noodzakelijke kennis, vaardigheden en attitudes bij te brengen voor de uitoefening van het beroep van leerkracht in de klas.
Attitudevorming
Vanaf komend studiejaar doet competentiegericht onderwijs haar intrede op de kweekschool. Studenten zullen meer opdrachten moeten uitvoeren. Zoals het nu is vindt intensieve begeleiding plaats door de leraar. In de nieuwe vorm zal volgens Jhagroe de leraar niet zo vaak meer de praktijk in gaan, maar vanuit de school coachen. De begeleider zal bijvoorbeeld pas naar school toe gaan als de scholier bijvoorbeeld orde kan handhaven in de klas of een cijfer moet krijgen. Niet alleen scholieren moeten anders worden gevormd, ook leraren. Sinds vorig jaar worden zij getraind omdat ook bij hun attitudevorming belangrijk is. Voor de invoering van ‘de Nieuwe Leerkracht’ worden ruim 300 leraren van vijf kweekscholen getraind.
Afbouwen
Langzaam aan zal de huidige structuur worden afgebouwd. Hiervoor zijn vier jaren uitgetrokken. Tegen die tijd moet de eerste groep geslaagden nieuwe kweekschool worden afgeleverd. In oktober gaat de eerste fase van de vernieuwing in terwijl de tweeede fase is gepland voor 2016. In datzelfde jaar wordt de opleiding een Hoger Beroepsopleiding (HBO) en kan je enkel starten met een Havo-diploma of daaraan gelijkgesteld. Na vier jaar hebben afgestudeerden een Bachelorsgraad. De eerste bachelor afgestudeerden moeten in 2020 afstuderen. Om de studie compleet te maken gaan de gedachten ook uit naar een masteropleiding. Iedereen vraagt om kwaliteitsonderwijs in Suriname. Internationaal is het reeds gebruik dat leerkrachten basisonderwijs een HBO-diploma bezitten. Met ‘De Nieuwe Leerkracht’ wordt een inhaalslag gemaakt die lang op zich heeft laten wachten. Deze nieuwe opleiding zal niet alleen kinderen, maar na verloop van tijd Surinaamse bedrijven en de Surinaamse maatschappij sterk ten goede komen.
Beurs
Vorige maand werd ‘de Nieuwe Leerkracht’ gelaunched in TBL. “De opkomst was boven verwachting”, zegt Jhagroe. Het is frappant dat ook studenten van Agogische Wetenschappen en het IOL belangstelling hebben voor deze opleiding. In een andere fase wordt bekeken of modules georganiseerd kunnen worden voor oud-studenten. Ook aan kinderen van het Speciaal Onderwijs is gedacht. Er komt een opleiding hiervoor en één tot schoolleider.-.
Het SPI bestaat 31 jaar. Dit betekent dat het huidige onderwijssysteem al 31 jaar bestaat. Na tien jaar waren er al geluiden om het om te bouwen. Er is geprobeerd maar steeds krabbelden mensen terug. Uiteindelijk ben ik die uitdaging aangegaan. Om deze vernieuwing door te voeren heeft het Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling (Minov) technische assistentie verkregen van het Programma Effectievere Scholen in Suriname (Progress).-.
